Сарапшының пікірі бойынша елдің экономикалық даму моделін түзету қажет. Екіншіден, экономикалық саясат құралдарын ретке келтіру қажет. «Кванттық физикада төмендегі бір түсінік бар: хаосты жүйеге айналдыру үшін бұл хаостың барлық бөлшектерін бір бағытта қозғалуға мәжбүрлеу қажет. Бөлшектер деп мен экономикалық саясаттың бағыттарын және компоненттерін атаймын: бюджеттік, ақша-кредиттік, салықтық және тағы басқа. Осы бағыттар бойынша реттелгендік байқалмайды, олар әртүрлі бағытта қозғалады. Ақыры түпкілікті нәтиже жоқ. Бұл күрделі мәселе», – деп атап өтті ғалым.
Үшіншіден, Арыстанбековтың сөздері бойынша, пандемияға және карантинге дейін төмен түскен экономикалық саясаттың сапасын арттыру қажет. Төртіншіден, төлем теңгерімінің мүдделерін ескере отырып, сыртқы экономикалық саясатты түзету қажет. Институт директоры деп түсіндірді дағдарысқа дейін теңдестіруші және агрегаттық элементтердің бірқатар көрсеткіштері тапшылықты көрсетті, сол үшін осы бағытта түзетулерді енгізу қажет.
Бесіншіден, көлеңкелі және бақыланбайтын экономикаға қарсы түбегейлі күрес жүргізу қажет. Арыстанбековтың айтуы бойынша, көлеңкелі экономиканың пандемияға дейінгі меншікті үлесі ЖІӨ 30% құрады. «Ретке келтірудің орнына, біз Ұлттық қор қаражатын жаппай пайдалануды жалғастырудамыз. Бұл маңызды сұрақтарды тудырады», – деп атап кетті Арыстанбеков.
Алтыншыдан, институт басшысы елдегі тұжырымдамалық және құрылымдық дағдарыстың мәселелерін шешуді ұсынады. Жетіншіден, «Венесуэла» және «Қазақтың экономикалық ауруы» элементтерін бейтараптандыру қажет. «Бізде квазимемлекеттік сектор желісі бойынша мемлекеттендіру процесі жалғасуда. Бұны тоқтату қажет, өйткені кәсіпкерлік мемлекет меншігіне айналуда. Бұл саладағы мемлекеттің деңгейі жоғары болғанша, экономикалық өсімнің жоғары қарқынын күту ерте болып табылады», – деген пікірін білдіртті.
Қорытындылай келе Арыстанбеков осы саланы жаңғырту үшін БҚҰК аясында жұмыс әлі де көп деп атап өтті.
Деректер көзі: https://lsm.kz/ekonomiki-kazahstana-nazval-ekspert
Ашық ақпарат көздерінен алынған фотосуреттер
