Хьюз АҚШ-тың Огайо штаты, Кливленд қаласында, «құрғақ заң» енгізілгеннен кейін көп ұзамай дүниеге келген. Оның әкесі — спиртті заңсыз тасыған бутлегер — мафиямен территория үшін болған қақтығыста қаза тауып, Бабетта небәрі екі жаста қалған. 19 жасында тұрмысқа шығып, анасының үйінен күйеуінің үйіне бірден көшіп кеткен. Алайда 25 жылдық некеден және үш бала тәрбиелегеннен кейін ол бақытсыз некеден бас тартып, жалғыз болуды ұнататынын түсінген.
«40 жасымда алғаш рет өзімді қамтамасыз етіп, өзім болудың не екенін сезіндім. Газеттерге жаза бастадым, кейін қайта тұрмыс құрғаннан соң толыққанды роман жазу мүмкіндігіне ие болдым», — дейді ол.
101 жасында Хьюз өзіне бұйырған өмірді сүріп, жақсы көретін істерімен айналысып жүр. «Бұл — жастық шағымдағыдай қарбалас өмір емес, — дейді ол. — Бірақ бұл жылдар жақсы өтті».
1. Ешқашан бәрі бітті деп ойламаңыз
Кейбір мәдени түсініктер дұрыс, бірақ көбісі шындыққа жанаспайды. Адамдар өмірінен тым ерте бас тартады.
Қоғам «белгілі бір жастан кейін өмір аяқталады» деген идеяны күштеп сендірсе, ол адамның санасына сіңіп, өзін қалай сезінетініне әсер етеді. Сол себепті адам 70-ке, 80-ге, 90-ға келгенде өзіне қажетсіз, жалғыз, көңілсіз сезінуі мүмкін.
Адамдарда өздері білмейтін қабілеттер бар, оларды табуға бүкіл ғұмыр кетуі мүмкін.
2. Әр жастағы адамдармен араласыңыз
«Достарым — мен үшін даналықтың, энергияның және шынайылықтың көзі. Маған қарағанда екі-үш буын жас достарым бар. Мен олардан үйрендім, олар да менен үйренді деп ойлаймын. Әр онжылдық бізге жаңа бірдеңе үйретеді», — дейді Хьюз.
«30-40 жаста болу мен 90-100 жаста болудың айырмашылығы зор. Бірақ бас қосқанда, бәріміздің бір-бірімізге үйретеріміз бар, бұл керемет әсер береді. Осылайша дүниеге басқаша көзқараспен қараймыз. Достарыммен кездескенде біз көп сөйлесеміз — жақсы әңгіме жанды жандандырады».
3. Күнді кішкентай қуаныштар көркейтсін
«Бізді бақытты ететін — тау шыңы емес, ұсақ қуаныштар. Мен тіпті шың дегеннің бар-жоғын білмеймін, бірақ кішкентай қызықтардың бар екені анық және олар нағыз динамит болуы мүмкін. Өзімізді түсіну — шынайы болудың және бізді бақыттандыратын нәрселерді табудың жолы», — дейді ол.
Жазушыны оқыту, отбасы және достармен әңгімелесу, телефон қоңырауы, шағын кездесу, жаңа идея бақытты етеді.
4. Шынайы болуға батылыңыз жетсін
«Мен үшін ең маңыздысы — батылдық. Өзіңе шынайы қарап, өзіңді тануға және шынайы болуға батылдық қажет. Бұл күш, сенім және өзін де, өзгені де түсіну мүмкіндігін береді», — дейді Хьюз.
Өзіңді тану — оңай емес. Бірақ ол соған тұрарлық еңбек.
5. Жан қалауыңызбен айналысыңыз
«Жазып отырғанда мен өзгеше сезінемін: өзімді жақсырақ, бақыттырақ, жинақырақ әрі сенімдірек сезінемін. Бұл — шығармашылықтың сиқыры емес, адам жанының көрінісі», — дейді ол.
Жан қалауымен айналысқаннан алатын ләззат адам «менінің» кейде байқалмайтын бөліктерін ашады.
«Бұл — өзін тануға, шынайы болуға апаратын жол. Мен мұны жазғанда сеземін. Біреулер үшін бұл — сурет салу, би. Кейде өзім жазғанды оқып: „Жақсы екен“ деп ойлаймын. Демек, санамның терең қабаты ашылған. Нағыз қазына сол жерде», — дейді ұзақ жасаушы.
6. Дене қимылдасын, ал ақыл демалсын
«Жеті жылдай аптасына екі рет жаттықтырушымен шұғылданамын. 101 жасқа қарағанда мықтымын. 10 фунттық гір көтеріп, орындықтан тұра аламын. Бұған қатты мақтанамын», — дейді Хьюз.
«Пневмониямен ауруханада жатқанда бір дәрігер: „Сіздің жаттығуларыңыз өміріңізді сақтап қалған шығар“ деді. Сондықтан бұл жай идея емес — қажеттілік», — дейді ол.
Бірақ демалу да маңызды — ми қалпына келу үшін тынығуы керек.
7. Теріс ойға байланып қалмаңыз
Теріс ойлау — кең таралған әрі зиянды.
«Неге кейбір адамдар оптимист, ал кейбіреулер не айтса да пессимист болып көрінеді? Біз солай туады деп ойлаймын. Біреулердің өмірі өте қиын өтеді. Егер пессимист: „Неге мен?“ десе, мен: „Неге емес?“ деп жауап берер едім», — дейді Хьюз.
Өзіңе шынайы қарау — батылдық. Теріс ойды жеңу — өте қиын, бірақ мүмкіндігінше позитивті мойындап, алға оптимизммен қарай білу керек.
8. Қажетті нәрсені жасаңыз
«Қартайған сайын көп адам: „Сенің құпияң қандай?“ деп сұрады. Менің құпиям жоқ. Ұзақ өмір сүру — бәріне мәлім ақиқат», — дейді ол.
Хьюздың айтуынша, ұзақ әрі бақытты өмірдің кілті — жаттығу, дұрыс тамақтану, серіктеспен сау қарым-қатынас, өзін тану және адамға сай келетін кәсіп.
National Geographic зерттеушісі Дэн Бюттнердің 20 жылдық зерттеуі бойынша, әлемде ұзақ жасайтын адамдар көп тұратын «көк аймақтарды» зерттеп, ол: әлем бойынша ең бақытты адамдар — суға жақын жерде тұратындар деген қорытындыға келген.
Ақпарат көзі: https://incrussia.ru/news/101-letnyaya-dolgozhitelnitsa-dala-8-luchshih-urokov-dlya-dolgoj-i-schastlivoj-zhizni/
Фото: ашық дереккөздер
