Соңғы жылдардың зерттеулері теломерлердің ұзындығы адамның жасын сондай-ақ, ол қаншалықты ұзақ өмір сүретінін дәл көрсететінін білдіреді. Теломерлердің қысқаруын күйзелу, шылым шегу, созылмалы аурулар және өмірдің ауыр жағдайлары жылдамдатады. Сол себепті ғалымдар қалай теломерлердің қысқаруы қартаюмен өзара қатынаста болатындығы туралы, яғни, біріншісі екіншісінің себебі немесе оның салдары ретінде қызмет ете ме дегенге дауласуда.
Жаңа зерттеудің барысында Эдинбург университетінен Дэниел Нассидің басшылығымен биологтар бұл сұраққа жауап тапты. Олар Соэй шотланд аралында өмір сүретін бірегей тағыланған қойлар популяциясының өмірін бақылады. Бұл жануарлар аралға қола дәуірінде әкелінген болатын. Олар тез жабайыланған және шамамен өмірдің сол жағдайларына қайтып келген. Сонан соң олардың тұқымын молекулалық биологтар мен генетиктер белсенді зерттеуді бастады. Бұл бақылаулардың бір бөлігін соңғы екі он жылдықтар бойы жүргізген. Бұл уақыт ішінде ғалымдар бірнеше жүздеген қойлардың және олардың тұқымдарының өмірін бақылап үлгерді. Бұл зерттеулердің барысында биологтар жануарлар тіндерінің үлгілерін жинаған, сондай-ақ олар қандай жағдайларда мекендегенін және неден өлгендерін бақылаған.
Мәліметтер жануарлардың қартаюына қарай теломерлердің ұзындығы шынымен қысқарғанын растады және олардың өмірінің әдеттегі ұзақтығын көрсетті. Екінші жағынан, ғалымдар хромосома ұштары бөлігінің ағымдағы ұзындығы уақыттың белгілі кезеңінде қойлардың мерзімінен бұрын өлу ықтималдығына қалай да әсер еткеніне себеп тапқан жоқ, сондай-ақ жануарлар өмірінің айтарлықтай бөлігі қолайсыз жағдайларда өткенін көрсеткен.
Дереккөзі: https://nauka.tass.ru/nauka/11074209
Сурет ашық дереккөздерден
