Қазақстан Республикасы Ұлттық статистика бюросының деректеріне сәйкес, өткен жылы шетелге шамамен 12 млн қазақстандық шыққан. Саяхат географиясы қызықты көрініс көрсетеді: қазақстандықтар қай елдерге жиі барған және қандай саяхат форматтарын таңдаған.
Көрші елдер әлі де көш бастап тұр: Ресейге, Өзбекстанға және Қырғызстанға сапарлар барлық шығулардың үштен екісіне жуығын құрайды. Бұл – шекарадан өту ыңғайлылығымен және жұмыс, шопинг немесе медициналық қызмет үшін қысқа сапарлардың танымалдылығымен түсіндіріледі. Түркия ТМД-дан тыс негізгі курорт мәртебесін сақтап отыр — 800 мыңнан астам сапар оның демалыс үшін басты бағыт ретіндегі рөлін дәлелдейді. Қытай мен БАӘ іскерлік байланыстар, білім алу және әуе қатынасының кеңеюі есебінен өсім көрсетуде, ал Мысыр, Тайланд және Вьетнам дәстүрлі пакет-тур бағыттары болып қалуда. Грузия да визасыз режим мен гастрономиялық және мәдени туризмнің тартымдылығы арқасында танымал бола түсуде.
Жалпы алғанда, 2024 жылы шетелге шыққан қазақстандықтар саны өткен жылмен салыстырғанда 13,8%-ға артты, бұл шамамен 10,5 млн адамға қарсы 12 млн-нан астам турист. Осылайша, бір жылда өсім 1,4 млн сапардан асты. Салыстыру үшін, 2023 жылы өсім қарқыны айтарлықтай жоғары болды: пандемия аяқталуына байланысты шығу туризмі 2022 жылмен салыстырғанда бірден 37%-ға өсті. Сонымен қатар, бағыттардың құрылымы жылдан-жылға айтарлықтай өзгеріссіз қалып келеді — Ресей, Қырғызстан, Өзбекстан, Түркия, БАӘ және Мысыр тұрақты түрде қазақстандық туристердің басты таңдаулы елдерінің қатарында.
Кім және қанша уақытқа шетелге барады
Статистика қазақстандықтардың әртүрлі саяхат форматтарын қолданатынын көрсетеді: шамамен 5,7 млн адам бір-екі күндік қысқа сапарлармен шектелген, көбінесе бұл көрші елдерге шопинг, жұмыс немесе медициналық қызмет үшін жасалған сапарлар. Шамамен 1,7 млн турист бір апталық шетелдік демалысты таңдаған — бұл курорттық бағыттардың классикалық форматы. 1,1 млн-нан астам сапар екі аптадан үш айға дейін созылған, бұл көбіне оқу, жұмыс немесе емделумен байланысты. Тағы 450 мыңға жуық адам шетелде үш айдан астам уақыт өткізген — бұл тұрақты көші-қон және академиялық ағымдардың көрсеткіші. Жас ерекшелігі бойынша ең белсенді топ — 25–44 жас (5 млн-нан астам сапар), бұл заңды құбылыс: дәл осы жас тобы ең мобильді әрі төлем қабілеті жоғары. Сонымен қатар, шамамен 1,5 млн сапар 14 жасқа дейінгі балаларға тиесілі, бұл отбасылық туризмнің танымалдығын көрсетеді.
ТМС: заманауи мобильділіктің стандарты
Шығу туризмінің өсуі туристердің медициналық сақтандыру (ТМС) бағдарламасына деген сұранысқа тікелей әсер етеді. Түркия, БАӘ, Мысыр немесе Тайланд сияқты танымал бағыттарда пакет-тур сатып алу кезінде сақтандыру әдетте оның құнына кіріп кетеді. Алайда сапар жеке ұйымдастырылған жағдайда — билеттер бөлек сатып алынса, қонақүй тікелей брондалса және маршрут жеке жасалса — туристің өзі сақтандыру қорғанысын қамтамасыз етуі қажет. Мұндай жағдайлар үшін шетелге шығатын туристерге арналған ерікті сақтандыру бағдарламалары ұсынылады, олар сапар мерзімін және қамту сомасын таңдауға мүмкіндік береді.
Мысалы, онлайн-форматта қолжетімді Freedom Sayakhat бағдарламасы бойынша сақтандыру сомасы бағытқа және шарттарға байланысты 10 мыңнан 100 мың еуроға дейін болуы мүмкін. Полис тәуекелдердің кең тізімін қамтиды: шұғыл медициналық көмек, шетелде ауруханада емделу, шұғыл стоматологиялық қызметтер, медициналық эвакуация, отанына жеткізу, сондай-ақ қажет болған жағдайда бірге жүрген тұлғаларды тасымалдау шығындары. Мұндай сақтандыру шетелде күтпеген жағдайлардан қорғалғысы келетін және дербес саяхаттауды жөн көретін туристер үшін маңызды құралға айналады.
