Өткен жылмен салыстырғанда көрсеткіш төрт айға өсті, ал егер 2000 жылдың басымен салыстырсақ, үш жылға өсті.
«Іс жүзінде ерлер әйелден ұзағырақ жұмыс істейді. Егер ер жыныстың өкілдері өмір бойы 38,6 жыл жұмыс істесе, онда әйелдерде бұл көрсеткіш 33,7 жылды құрайды», – деп көрсетіледі статисттердің шолуында.
Гендерлік қағидат бойынша ең үлкен айырмашылық Норвегияда байқалады, онда айырмашылық 10 жылға жетеді. Бірақ екі жыныс үшін еңбек өтілі бірдей елдер де бар. Мәселен, Латвия мен Литвада ерлер мен әйелдер өз өмірінің орташа 36,7 жылын жұмысқа жұмсайды.
Еуропада жынысына қарамастан 41,9 жыл жұмыс істейтін Швецияның тұрғындары көп еңбек етеді. Шведтердің артынан норвегиялықтар келе жатыр: олардың жалпы еңбек өтілі 40,5 жылдан асады. Көшбасшылар үштігінің соңында Дания орналасты, бұл елде зейнеткерлікке 39,9 жылдан кейін шығады.
Жұмысбастылықтың жоғары деңгейі Скандинавия елдерінің ұлттық сипаты болып табылады, деп көрсетеді Лондон саяси зерттеулер орталығының аға ғылыми қызметкері Киф Бойфилд. Оның айтуынша, дәл осы елдерде зейнетке шығудың ең жоғары деңгейінің бірі байқалады.
«Норвегияда ерлер зейнетке 67 жаста, ал әйелдер – 64 жаста шығады. Данияда барлық тұрғындар тек 65 жаста шығады. Бұл ретте жергілікті тұрғындар 16-17 жастан бастап жұмыс істей бастайды. Скандинавия азаматтары үшін жастайынан бастап қартайғанша жұмыс істеу – стандартты тәжірибе», – деп түсіндірді «Газета.Ru» сұхбаттасушысы.
Скандинавия елдерінде ең еңбекқор еуропалықтардың өмір сүріп жатқанына қарамастан, үкімет зейнетақы жасын арттыруды ойлайды, дейді сарапшы. Мысалы, Данияда билік 2035 жылға қарай бұл көрсеткішті 72 жасқа дейін ұлғайтуды жоспарлап отыр. Бұл ретте мерзімінен бұрын зейнеткерлікке шығуға құқығы бар зейнеткерлік демалысқа кештеу шыға бастайды. Егер қазір әскери қызметкерлер мен зиянды өндірістің қызметкерлері 60 жаста зейнеткерлікке шықса, келешекте олар 66 жасқа толғанда ғана жұмыстарын тоқтата алатын болады.
Норвегияда осыған ұқсас жағдай – үкімет 2030 жылға қарай әйелдер үшін зейнетақы жасын 67 жасқа дейін арттыруға ниетті, ал ер адамдарға арттыру әсер етпейді.
«Осылайша билік өмір сүру ұзақтығының өсуі мен халықтың қартаюының демографиялық үрдісі проблемасын шешуге тырысады. Мысалы, бала туу бойынша Дания қазір әлемде 190 орын алады. Сондықтан да Скандинавия тұрғындарының осындай таңқаларлық жұмыс қабілеттілігі көбінесе ол жақта жұмыс істейтін адамның жоқтығына байланысты», – деп Киф Бойфилд болжайды.
Жерорта теңізі мемлекеттерінің өкілдері дәстүрлі түрде аз жұмыс істейді, деп хабарлайды Еуропалық статистикалық агенттігі. Мысалы, Италияда, жергілікті тұрғындар орта есеппен 31,8 жылға жуық еңбек етеді. Сондай-ақ еңбекке қабілетті еуропалықтар қатарына хорваттар (32,4 жыл) және гректер (32,9 жыл) кіреді.
Бұл ретте гректер соңғы жылдар ішінде борышкерлік дағдарысына қарамастан, аздап жұмыс істей бастады, деп Eurostat мәліметтері растайды. Егер 2010 жылы тұрғындар жұмыс берушіге өз өмірінің 34,8 жылын берген болса, 2015 жылы – 33,5 жылдай жұмыс істейді.
«Еңбекке қабілетті гректердің көпшілігі ЕО-ның аса бай елдеріне, мысалы, Германияға табыс табуға кетті. Нәтижесінде елде жасы үлкен халық қалды, бұл еңбек өтілінің жалпы мөлшеріне әсер етті», – деп түсіндіреді Бойфилд.
Бұл ретте тізімнің көшбасшысына – Италияға – қатысты төмен жұмыс қабілеттілігі, ең алдымен, жұмыссыздықтың жоғары деңгейімен байланысты, деді сарапшы. Ағымдағы жылдың алғашқы жарты жылдығында жұмыссыздық деңгейі 10,6%-ға дейін өскенін ISTAT итальяндық статистика бюросы есептеді.
Көбінесе ЖОО жас түлектері жұмысты таба алмай жүреді. 18-25 жас аралығындағы жастардың 40%-дан астамы тұрақты табысы жоқ. Өткен жылы Венецияға көшіп келген Аннаның айтуынша, жақсы кепілдемесіз жұмысқа тұру өте қиын.
Eurostat статистикасында сондай-ақ Еуроодағына кірмейтін бірнеше ел туралы мәліметтер берілген. Атап айтқанда, Түркияның 15 жасар тұрғыны 29,4 жыл бойы еңбек ете алады, ал исландиялық азамат 17 жылға артық жұмыс істейтін болады – 46,3 жыл.
Дереккөзі: https://www.gazeta.ru/business/2019/11/25/12831500.shtml
Фотосурет ашық дереккөздерінен алынды
