БҰҰ Халық бөлімінің әлемдік рейтингінде егде жастағы азаматтар саны көп елдер арасында Қазақстан 93-ші орынды иеленді (егде жастағы тұрғындардың 8,04%). 65 және одан жоғары жастағы адамдардың ең жоғары пайызы Монакода - 35,92% және Жапонияда - 29,92%, ал ең төменгісі Катарда (1,52%) тіркелген. 2022 жылғы орташа көрсеткіш 196 ел бойынша 9,9 % құрады.
ДДҰ мәліметтері бойынша, 2050 жылға қарай әлемде 60 жастан асқан екі миллиардқа жуық адам өмір сүреді деп болжануда, бұл 2000 жылғы көрсеткіштен үш есе жоғары.
Қазіргі уақытта ең жоғары зейнеткерлік жас Италия, Дания, Исландия, Греция сияқты елдерде. Мұнда ерлер мен әйелдер 67 жастан бастап зейнетке шығады. Израиль мен АҚШ-та ерлер де 67 жастан бастап зейнеткер болады, ал әйелдер сәйкесінше 62 және 65 жастан бастап.
Зейнетақы аннуитетінің ерекшелігі неде
Белгіленген зейнетақы жасына қарамастан, қазақстандықтардың 45 жастан кейінге қалдырылған зейнетақы аннуитеті шартын жасасу және 55 жастан бастап зейнетақы төлемдерін алуды бастау мүмкіндігі бар.
2021 жылға дейін ЗА қымбат сақтандыру өнімі болып саналды: ер адамдар ӨСК-мен ең төменгі жеткіліктілік сомасы 11,3 млн теңгемен шарт жасасты, ал әйелдер-15,5 млн. 2021 жылғы қаңтардан бастап ЖЗҚ-да ЗА жасасу үшін жинақтау жеткіліктілігінің сомасы екі есеге жуық төмендеді: ерлер үшін - 5 млн теңгеге дейін, ал әйелдер үшін - 7,5 млн теңгеге дейін.
ҚР Ұлттық Банкінің деректері бойынша 2023 жылғы 1 қыркүйектегі жағдай бойынша жасалған зейнетақы аннуитеті шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақыларының жалпы көлемі 71,5 млрд теңгені құрады, бұл 2022 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда 40,3% - ға артық.
Зейнетақы аннуитеті Қазақстанда ғана емес, басқа дамыған елдерде де танымал. Мысалы, АҚШ-та 2022 жылы осы өнім бойынша сату көлемі 310,6 миллиард долларды құрады, бұл 2021 жылмен салыстырғанда 23% - ға артық. Ұлыбританияда 2021 жылы зейнетақы аннуитетін алған адамдар саны 2020 жылмен салыстырғанда 41% - ға өсті. Оңтүстік Кореяда, 2022 жылы ЗА барлық жасалған ӨСК шарттарының 36% - дан астамы бар өмірді сақтандырудың жетекші бағдарламасына айналды.
Ашық дереккөздерден алынған сурет
